เล่นการเมือง

หมายถึง

การเข้าไปเกี่ยวข้องกับกระบวนการทางการเมืองในทางใดทางหนึ่ง  เช่น สมัครรับเลือกตั้งเป็น สส.  บางกรณีหมายถึงการใช้วิธีการทางการเมืองเพื่อได้สิ่งที่ตนต้องการ

รัฐบาลสามัคคีบริโภค

หมายถึง

รัฐบาลที่ร่วมมือกันของพรรคร่วมรัฐบาลเพื่อหาผลประโยชน์จากงบประมาณแผ่นดิน  และจากการเสนอโครงการใหญ่ๆ ในลักษณะฉ้อราษฎร์บังหลวง 

ฟาสต์ฟู๊ตคาบิเนต

หมายถึง

คณะรัฐมนตรีที่รีบเร่งในการหาเงินด้วยการฉ้อราษฎร์บังหลวง  หรือผลประโยชน์จากโครงการใหญ่ๆ  เนื่องจากเวลามีจำกัดจนขาดความละเมียดละไม 

บุฟเฟ่ต์ โพลิติกส์

หมายถึง

รัฐบาลที่ปล่อยให้รัฐมนตรีแต่ละคนฉ้อราษฎร์บังหลวงหาประโยชน์จากการดำรงตำแหน่ง  เหมือนกับการรับประทานอาหารแบบบุฟเฟ่ต์

โนมินี

หมายถึง  
การใช้ตัวแทน  เช่น  เป็นรัฐบาลโนมินีเท่ากับทำหน้าที่แทนคนอื่นในการบริหารบ้านเมือง  หรือการให้ลูกเมียหรือญาติไปดำรงตำแหน่งทางการเมืองแทน

มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน

ความหมาย

เว็บไซต์มหาวิทยาลัยเที่ยงคืนรวบรวมบทความทางวิชาการหลายสาขา ทั้ง วิทยาศาสตร์ สังคมศาสตร์ และมนุษยศาสตร์ รวมทั้ง มีกระดานข่าวสาธารณะให้แลกเปลี่ยนความคิดเห็น และส่วนสารานุกรมฟรี ในเรื่องเกี่ยวกับลัทธิหลังสมัยใหม่ การนำเสนอคำศัพท์ใหม่ ๆ พร้อมคำอธิบายเพื่อทำความเข้าใจโลก และความคิดร่วมสมัย ทั้งด้านการเมือง เศรษฐกิจ สังคม วัฒนธรรม และสิ่งแวดล้อม เนื้อหาในเว็บไซต์ไม่สงวนสิทธิ์ในการใช้ประโยชน์ทางวิชาการ (ลิขซ้าย) โดยระบุไว้ในหน้าแรกของเว็บไซต์ว่า "ผู้ที่นำข้อมูลสารานุกรมฟรีไปใช้ประโยชน์ทางวิชาการ เผยแพร่ หรืออ้างอิง โดยต้องไม่เกี่ยวข้องกับธุรกิจ ได้รับความยินยอมจากผู้เรียบเรียง สำหรับการนำไปใช้ประโยชน์ตามที่ระบุไว้ กรุณาอ้างอิงแหล่งที่มาตามสมควร โดยระบุถึงเว็ปไซต์ และ URL มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน www.midnightuniv.org" โดยมี สมเกียรติ ตั้งนโม ทำหน้าที่เป็นทั้งเว็บมาสเตอร์และบรรณาธิการเว็บไซต์

ที่มา


มหาวิทยาลัยเที่ยงคืน เป็นชื่อของเครือข่ายวิชาการและเว็บไซต์ที่นำเสนอการสนทนาแลกเปลี่ยนจากเครือข่ายวิชาการในชื่อเดียวกัน มีวัตถุประสงค์เพื่อให้ทุกคนสามารถเข้าถึงอุดมศึกษาได้โดยไม่จำกัดคุณวุฒิ ก่อตั้งโดยกลุ่มนักวิชาการซึ่งเกี่ยวข้องกับมหาวิทยาลัยเชียงใหม่ เช่น นิธิ เอียวศรีวงศ์ นักประวัติศาสตร์และอดีตอาจารย์มหาวิทยาลัยเชียงใหม่ มี สมเกียรติ ตั้งนโม เป็นอธิการบดีมหาวิทยาลัย

มหาวิทยาลัยราชดำเนิน

ความหมาย

มหาวิทยาลัยราชดำเนิน (อังกฤษ: Ratchadamnoen University) เป็นมหาวิทยาลัยในนามซึ่งก่อตั้งขึ้นอย่างไม่เป็นทางการ และมีลักษณะเฉพาะกิจ เพื่อเป็นเสมือนชื่อของสถาบันการศึกษา โดยกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย เมื่อปี พ.ศ. 2551 ผู้ชุมนุมในกลุ่มพันธมิตรนั้น มีสถานะเป็นนักศึกษาระดับปริญญาเอก ของมหาวิทยาลัยราชดำเนิน ส่วนกลุ่มผู้ชุมนุมที่เป็นเยาวชน มีสถานะเป็นนักเรียน ซึ่งมีสังกัดเป็นโรงเรียนสาธิตมัฆวาน

ที่มา

โดยคำว่า มหาวิทยาลัยราชดำเนิน นี้ถูกพูดถึงขึ้นมาเป็นครั้งแรกในรายการ News Hour ของเติมศักดิ์ จารุปราณ และ อัญชลีพร กุสุมภ์ เมื่อเติมศักดิ์ได้หยิบเอาข้อความแสดงความคิดเห็นในเว็บไซต์ผู้จัดการที่ให้นิยามถึงคำว่า มหาวิทยาลัยราชดำเนิน เปรียบเปรยการชุมนุมครั้งนี้เหมือนกับการได้มาศึกษาหาความรู้จากวิทยากรและผู้ปราศรัยต่าง ๆ ซึ่งหาไม่ได้จากสถาบันการศึกษาใด ๆ

แผนปฐพี 149

ความหมาย

ชื่อเรียกแผนการรักษาความสงบเรียบร้อย ในลักษณะของแผนเผชิญเหตุ แต่เดิมทางทหารใช้สำหรับควบคุมดูแลผู้ชุมนุมกลุ่มพันธมิตรประชาชนเพื่อประชาธิปไตย ในเหตุการณ์ชุมนุมขับไล่ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรี แต่เปลี่ยนมาใช้ในการรัฐประหารในคืนวันที่ 19 กันยายน พ.ศ. 2549 แทน โดยกองกำลังหลักที่สำคัญในการรัฐประหารครั้งนี้ คือ กองทัพภาคที่ 1 ของ พล.ท.อนุพงษ์ เผ่าจินดา และกองทัพภาคที่ 3 ของ พล.ท.สพรั่ง กัลยาณมิตร

ที่มา

วันที่ 23 มีนาคม พ.ศ. 2550 ถูกนำมาใช้เพื่อรับมือกรณีการชุมนุมขับไล่คมช. โดยทีมงานสถานีโทรทัศน์พีทีวี

นักรบไซเบอร์

ความหมาย

ผู้ปฏิบัติการต่อสู้เชิงข้อมูลข่าวสารในสงครามไซเบอร์ ด้วยเทคโนโลยีการสื่อสารต่าง ๆ

ที่มา

ปรากฏใช้ครั้งแรกเมื่อปี ในช่วงวิกฤตการณ์การเมืองไทย เช่น ในช่วงที่มีการชุมนุมของกลุ่มคนเสื้อแดง แม้ว่าจะมีการระงับการให้ข้อมูลเว็บไซต์ต่าง ๆ และปิดกั้นการออกอากาศของสถานีประชาชนก็ตาม แต่นักรบไซเบอร์ได้เผยแพร่ข้อมูลต่างๆอย่างแพร่หลาย รวมไปถึงหาช่องทางต่าง ๆ เพื่อถ่ายทอดสดการชุมนุมจนได้รับการขนานนามจาก พล.ต.ขัตติยะ สวัสดิผลว่า นักรบจิ้มแป้น และบ่อยครั้งที่แกนนำผู้ชุมนุมนำคลิปวิดีโอจากอินเทอร์เน็ตไปเผยแพร่ต่อบนเวทีปราศรัย ด้านรัฐบาลก็ได้มีการนำคลิปวิดีโอจากอินเทอร์เน็ตในการชี้แจงเช่นเดียวกัน

การเมืองภาคประชาชน

ความหมาย

การเคลื่อนไหวของประชาชนเพื่อกำหนดนโยบายสาธารณะโดยตรง โดยไม่ผ่านทางตัวแทนของพรรคการเมือง หรือหน่วยงานราชการ การเมืองภาคประชาชนเป็นอีกรูปแบบหนึ่งของการดำเนินกิจกรรมทางการเมือง ซึ่งย้ำแนวคิดที่ว่า "การเมืองไม่ใช่แค่การเลือกตั้ง


ที่มา



การเมืองภาคประชาชนเป็นคำจำกัดความโดย นิธิ เอียวศรีวงศ์ แบ่งพิจารณาได้ 3 แนวทางปฏิบัติ ดังนี้
การริเริ่มกฎหมาย
การลงประชามติ
การถอดถอน

คืนหมาหอน

หมายถึง 

คืนสุดท้ายก่อนวันเลือกตั้ง มีความสำคัญในแง่ว่าเป็นคืนที่จะมีการทุจริตการเลือกตั้งสูงมาก โดยเฉพาะการตระเวนตามบ้านเรือนทุกหลังคาเรือนเพื่อซื้อเสียงครั้งสุดท้าย อันเป็นการจ่ายเงินที่หวังผลกำไรสูงมาก เพราะหากประเมินแล้วว่าคะแนนตนยังไม่ถึงเป้าหมายที่ตั้งไว้ หรือเสียงที่ซื้อไปก่อนหน้านี้ถูกซื้อไปด้วยเงินที่สูงกว่า ก็จะต้องรีบซื้อเสียงหรือแจกเงินเพิ่ม นับว่าเป็นโอกาสสุดท้ายที่จะพลิกสถานการณ์ เป็นการวัดดวงหรือทิ้งทวนครั้งสุดท้ายก็ว่าได้ นอกจากนี้ การแจกเงินซื้อเสียงที่จะมีอิทธิพลต่อผู้ไปลงคะแนนนั้น หากทำในวันใกล้เลือกตั้งมากที่สุดก็อาจช่วยให้เป็นที่จดจำได้ง่ายด้วย

การเมืองใหม่

ความหมาย

กระบวนการและวิธีการ ที่จะนำไปสู่การตัดสินใจของกลุ่มคน คำนี้มักจะถูกนำไปประยุกต์ใช้กับรัฐบาล แต่กิจกรรมทางการเมืองสามารถเกิดขึ้นได้ทั่วไปในทุกกลุ่มคนที่มีปฏิสัมพันธ์กัน ซึ่งรวมไปถึงใน บรรษัท, แวดวงวิชาการ และในวงการศาสนา

ดับเทวดา

หมายถึง

หลายคนระบุว่า หมายถึงเฮียตุ๊ดตู่ของผม ซึ่งเป็นเทวดาเสื้อแดงที่เสี่ยดูไบอยากให้เป็นส.ส.และมท.1 แต่วันนี้กลับถูก “ดับบารมี” และ “ดับฝัน” อย่างน่าเสียดาย โอกาสที่จะไม่ได้เป็น ส.ส.มีสูงยิ่ง

ขี่คอ

หมายถึง

ว่ากันว่าทันทีที่ปูแดงแรงฤทธิ์เป็นนายกฯ จะถูกคนเสื้อแดงขี่คอทันใด เพราะบุญคุณที่ได้จากคนเสื้อแดงใหญ่หลวงนัก 

หลอกตัวเอง

หมายถึง


จอมโกหกที่โกหกทุกเช้าค่ำ จนพลอยเชื่อไปกับคำโกหกของตนเองอย่างเหลือเชื่อ คำว่า “หลอกตัวเอง” นี้ให้รวมถึงโพลล์ทรงเจ้าเข้าผีปั้นแต่งให้ตนเองชนะลอยลำ เป็นรายการ “หลอกทั้งชาวบ้าน” และ “หลอกทั้งตัวเอง”

หมัดเหล็กหุ้มกำมะหยี่

ความหมาย
เป็นนโยบายที่เสี่ยดูไบได้สารภาพไว้ว่า “ลืมนำมาใช้” กับประชาชนใน 3 จังหวัดภาคใต้ แต่กลับไปใช้ หมัดเหล็กหุ้มถุงมือเหล็กแทน 

ยืนตัวตรง

ความหมาย:
ท้าทาย, ปฏิเสธ, หรือพาตนให้หลุดพ้นจากภาวะของการกดขี่ข่มเหง, ความไม่เท่าเทียมกัน, ความอยุติธรรม, การลิดรอนสิทธิเสรีภาพ, และการลดทอนศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ ที่เคยครอบงำพฤติกรรม, ความคิด, และจิตวิญญาณมาเป็นเวลาช้านาน, ซึ่งส่งผลให้รู้สึกปลอดโปร่งโล่งสบายอย่างที่ไม่เคยเป็นมาก่อน.

ที่มา:
มาจากคำอภิปรายของ รศ.ดร.วรเจตน์ ภาคีรัตน์ ในการเสวนาหัวข้อ “ปรากฏการณ์ ๑๑๒ ริกเตอร์” ณ หอประชุมศรีบูรพา มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เมื่อวันที่ ๒๗ พฤษภาคม ๒๕๕๕.

ภาวะเสมือนสมบูรณาญาสิทธิราชย์

ความหมาย:
สภาพสังคมที่แม้โครงสร้างที่เป็นทางการทางกฎหมายและการเมืองจะอยู่ในระบอบประชาธิปไตย, แต่ผู้คนจำนวนมากกลับมีกรอบคิด, พฤติกรรม, และความสัมพันธ์เชิงอำนาจที่ไม่เป็นทางการ ราวกับว่าอยู่ในระบอบสมบูรณาญาสิทธิราชย์.

ที่มา:
มาจากปาฐกถานำเรื่อง “นิทานประชาธิปไตยไทย: ตำนานฐานรากของระบอบประชาธิปไตยอันมีพระมหากษัตริย์ทรงเป็นประมุข” โดย ศ.ดร.เกษียร เตชะพีระ และปฤณ เทพนรินทร์, ในงานสัมมนา “๑๐๐ ปี กบฏประชาธิปไตย ร.ศ.๑๓๐ – ๘๐ ปี ปฏิวัติประชาธิปไตย พ.ศ. ๒๔๗๕” เมื่อวันที่ ๒๔ มิถุนายน ๒๕๕๕ ณ มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์.

(อังกฤษ: virtual absolutism)

เผด็จการเสียงข้างมาก

ความหมาย:
การปกครองระบอบประชาธิปไตยที่การดำเนินนโยบายใดๆ มักขึ้นอยู่กับการตัดสินใจของฝ่ายที่กุมคะแนนเสียงข้างมากในสภา โดยไม่ให้ความสำคัญกับเสียงส่วนน้อยเสียจนจนดูราวกับเป็นการปกครองในระบอบเผด็จการ. ทั้งนี้, มีผู้สังเกตว่ารูปแบบการปกครองลักษณะนี้มักเกิดขึ้นเมื่อพรรคการเมืองเก่าแก่พรรคหนึ่งไม่ได้ร่วมจัดตั้งรัฐบาล.

ที่มา:
นี่คือวาทกรรมที่มักสร้างขึ้นและผลิตซ้ำโดยผู้ที่นิยมลัทธิการปกครองโดยคนกลุ่มน้อย, ผู้ที่ไม่ไว้ใจหรือดูแคลนประชาชน, หรือผู้ที่ต้องการรักษาโครงสร้างทางอำนาจแบบเดิมไว้, โดยมีวัตถุประสงค์เพื่อทำลายความชอบธรรมของอุดมการณ์ทางการเมืองและการปกครองระบอบประชาธิปไตย.

ประชาธิปไตยแบบสมบูรณาญาสิทธิราชย์

ความหมาย:
ระบอบการปกครองที่แม้อำนาจอธิปไตยหรืออำนาจสูงสุดในการปกครองประเทศ—อันประกอบด้วย อำนาจนิติบัญญัติ, บริหาร, และตุลาการ—อยู่ที่กษัตริย์เพียงพระองค์เดียวก็ตาม แต่กษัตริย์ก็ปกครองในลักษณะบิดาปกครองบุตรเพื่อให้ประชาชนเป็นสุข… หืม! เอ่อ, อะไรนะ!?!

ที่มา:
มาจากหัวข้อประวัติศาสตร์การปกครองของไทย ในหนังสือ “คู่มือเตรียมสอบปลัดอำเภอ” ของสมศักดิ์ จุฑาวงศ์กุล และทีมงาน. นี่คือตัวอย่างหนึ่งของการที่รัฐไทยสร้างและผลิตซ้ำวาทกรรมเรื่องระบอบการปกครองแบบไทย โดยจับระบอบการปกครองที่ไม่อาจเข้ากันได้มายัดไว้ด้วยกัน, จนทำให้ระบอบต่างๆ—โดยเฉพาะประชาธิปไตย—หมดพลังในตัวเอง และเส้นกั้นระหว่างระบอบเหล่านั้นพร่าเลือนลง.

กินปูนร้อนท้อง

ความหมาย


เป็นอาการของนักเลือกตั้งบางพรรค ที่อยู่ ๆ คนในพรรคต่างตกใจกันจ้าละหวั่น เมื่อมีคนนำเหตุการณ์เผาบ้านเผาเมืองเมื่อเดือนพฤกษภาคม ปีที่แล้วมาตีแผ่

กลับลำ

ความหมาย

เป็นปฎิบัติกการของเหล่าตอแหลกระแตวับ เคยประกาศนโยบายอะไรไปแล้ว ต่อมาเกิดการต่อต้าน ก็รีบกลับลำ 360 องศาอย่างด้าน ๆ ว่า “ไม่ได้พูด”

ค่าแรงขั้นต่ำ

ความหมาย
เป็นจุดขายที่พรรคการเมืองทั้งหลายต่างเกทับบลั๊ฟแหลก ล่าสุดพรรคของเสี่ยดูไบถึงขั้นประกาศให้วันละ 1,000 บาทถ้วน ๆ แรงงานไร้ฝีมือก็จะได้เดือนละตก 30,000 บาท นายจ้างทั้งหลายฟังแล้วขนหัวลุกแน่ 

สับขาหลอก

ความหมาย
เป็นการซ่อนเร้นเป้าหมายหลักที่ต้องการทำ แต่ชูเป้าหมายรองให้ชาวบ้านได้เห็น เช่น ตั้งใจจะช่วยพี่ชายให้พ้นคุก ก็ต้องสับขาหลอกว่า “จะไม่ทำ” แต่ต้องการช่วยชาวบ้านให้พ้นโทษต่างหากเล่า 

ขายฝัน

ความหมาย
การอวดนโยบายที่ “เกินจริง” ของบางพรรคการเมือง โดย “ขายฝัน” ถึงขนาดคนไทยไม่ต้องทำงานทำการอะไร แต่จะได้เงินอย่างอู้ฟู้ เรียนฟรี รักษาฟรีและมีที่ดินทำกินฟรี แถมทำผิดกฎหมายก็ไม่ต้องติดคุก เพราะจะมีการออกกฎหมายนิรโทษความผิดให้

ตุลาการรัฐประหาร

ความหมาย:
การล้มล้างอำนาจของฝ่ายบริหารและ/หรือฝ่ายนิติบัญญัติโดยอาศัยเครื่องมือและกลไกที่เป็นทางการทั้งหลายของฝ่ายตุลาการ, โดยมักอ้างเหตุผลที่ขัดกับหลักการที่ได้รับการยอมรับโดยทั่วไป และมักเกิดขึ้นควบคู่หรือสอดรับกับเหตุการณ์ความวุ่นวายทางการเมืองอย่างใดอย่างหนึ่งอยู่เสมอ.

ที่มา:
มาจากคำวิพากษ์วิจารณ์ต่อกรณีที่ศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งให้ชะลอการประชุมร่วมรัฐสภาเพื่อลงมติร่างรัฐธรรมนูญ ของนายจาตุรนต์ ฉายแสง เมื่อวันที่ ๓ มิถุนายน ๒๕๕๕, และรายการ Divas Café ประจำวันที่ ๔ มิถุนายน ๒๕๕๕ ทางสถานีโทรทัศน์ Voice TV.
คำที่มีความหมายเดียวกัน: รัฐประหารโดยตุลาการภิวัตน์

เจริญสติ

ความหมาย:
รู้สึกตัวทั่วพร้อม, อันเป็นการกระทำที่สามารถสร้างปาฏิหาริย์และแก้ปัญหาได้สารพัดนึกโดยไร้เงื่อนไขหรือข้อจำกัดทั้งในมิติทางการเมือง, เศรษฐกิจ, สังคม, วัฒนธรรม, เวลา, หรือสถานที่, นับตั้งแต่ปัญหาระดับบุคคล—เช่น การติดยาเสพติด และการป่วยเป็นโรคมะเร็ง เป็นต้น—เรื่อยไปจนถึงปัญหาความขัดแย้งในระดับนานาชาติ.

ที่มา:
มาจากข้อเขียนเชิงล้อเลียนเสียดสีในสื่อสังคมออนไลน์ ที่ได้รับแรงบันดาลใจมาจากหนังสือ “อริยสัจทูเดย์” ของ พระมหาวุฒิชัย (ว. วชิรเมธี) ซึ่งตีพิมพ์เผยแพร่ในวันที่ ๓๐ พฤษภาคม ๒๕๕๕ เพื่อสมโภชพุทธชยันตี ๒๖๐๐ ปี แห่งการตรัสรู้ของพระพุทธเจ้า.

ซึ้งนามิ

ความหมาย:
ปรากฏการณ์สึนามิทางความรู้สึกนึกคิดที่ซัดกระหน่ำถาโถมเข้าใส่ภาวะซาบซึ้งแบบล้นเกินซึ่งดำรงอยู่ในสังคมไทยมาช้านาน, และกระตุ้นให้สาธารณชนตั้งคำถามเกี่ยวกับความชอบธรรม, ลำดับความสำคัญ, และขอบเขตที่เหมาะสมในการจัดกิจกรรมรณรงค์ส่งเสริมภาวะดังกล่าว.

ที่มา:
มาจากการแสดงความคิดเห็นบนเครือข่ายสังคมออนไลน์เกี่ยวกับปัญหาในระบบเตือนภัยสึนามิ, ภายหลังเกิดเหตุการณ์แผ่นดินไหวในทะเล ความแรง ๘.๙ ริกเตอร์ บริเวณตอนเหนือของเกาะสุมาตรา ประเทศอินโดนีเซีย เมื่อวันที่ ๑๑ เมษายน ๒๕๕๕

ตัว ตลก.

ความหมาย:
คณะบุคคลจำนวนเก้าคนที่ควรจะยึดมั่นในหลักการและสร้างความเชื่อมั่นศรัทธาอย่างยิ่ง แต่กลับแสดงความเลื่อนลอยและทำลายความน่าเชื่อถือของตนเองด้วยวิธีการอันไม่อาจคาดเดาได้อยู่เสมอ จนกลายเป็นที่ขบขัน, หัวเราะเยาะ, และสมเพชเวทนาของสาธารณชน.

ที่มา:
มาจากคำวิพากษ์วิจารณ์ในสื่อสังคมออนไลน์หลังจากศาลรัฐธรรมนูญมีคำสั่งชั่วคราวให้ชะลอการประชุมร่วมรัฐสภาเพื่อลงมติร่างรัฐธรรมนูญเมื่อวันที่ ๑ มิถุนายน ๒๕๕๕ และเหตุการณ์สืบเนื่องหลังจากนั้น.

คำที่มีความหมายเดียวกัน: คณะ ตลก., ตลก. รัฐธรรมนูญ

ดู: ตุลาการภิวัตน์, ตุลาการรัฐประหาร

องค์รัฏฐาธิปัตย์

ความหมาย:
เจ้าของอำนาจอธิปไตย หรือผู้มีอำนาจสูงสุดในการปกครองประเทศ อันประกอบด้วยอำนาจบริหาร อำนาจนิติบัญญัติ และอำนาจตุลาการ

ในประเทศที่ปกครองในระบอบประชาธิปไตย องค์รัฏฐาธิปัตย์คือประชาชน

อุทกรัฐประหาร

ความหมาย:
๑. การอาศัยภาวะวิกฤติทางเศรษฐกิจและความขัดแย้งในสังคมอันสืบเนื่องจากอุทกภัยเป็นประเด็นทางการเมือง เพื่อชี้ให้เห็นข้อบกพร่องในการบริหารจัดการของรัฐบาล อันจะนำไปสู่การล้มล้างรัฐบาลในที่สุด
๒. ความพยายามล้มล้างรัฐบาลโดยใช้อุทกภัยเป็นเครื่องมือ

คำที่มีความหมายเดียวกัน: รัฐประหารโดยน้ำ

ที่มา: ปรากฏครั้งแรกในหนังสือพิมพ์ Le Figaro ของฝรั่งเศส และโดย อ.ปวิน ชัชวาลพงศ์พันธ์ (ฝรั่งเศส: coup d’État aquatique)

อัณฑะบูด

ความหมาย:
๑. มีความคิดเห็นในเชิงหยาบคาย ไม่สร้างสรรค์ ไม่มีคุณค่า ไม่น่าเชื่อถือ หรือไม่ได้สะท้อนความเป็นเหตุเป็นผล
๒. ไม่สำเหนียกตนเอง หรือสำคัญตนผิด
๓. มีลักษณะดูถูกศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์ของผู้อื่น
๔. ไร้วิจารณญาณหรือรสนิยมขั้นวิกฤติ
๕. หน้าด้าน ไร้ยางอาย หรือไร้สามัญสำนึก

ที่มา:
มีที่มาจากนักธุรกิจผู้หนึ่งซึ่งแสดงความคิดเห็นทางการเมืองผ่านเครือข่ายสังคม เมื่อวันที่ ๒ พฤศจิกายน ๒๕๕๔

เอาอยู่

ความหมาย:
ประกาศว่าสามารถรับมือ จัดการ ควบคุม หรือรอดพ้นวิกฤตการณ์ได้ ทั้งที่ในความเป็นจริงไม่มั่นใจ ไม่ได้ไตร่ตรอง หรือไม่ได้ประเมินสถานการณ์อย่างถี่ถ้วน ทั้งนี้ หมายถึงกิจกรรมทางการบริหารจัดการเท่านั้น มิได้หมายถึงกิจกรรมอื่นใดทั้งสิ้น

ที่มา: 
มาจากวลีที่นายกรัฐมนตรีตอบคำถามสื่อมวลชนว่าจะสามารถรับมืออุทกภัยได้หรือไม่

อารยะขัดขืน

ความหมาย:
วิธีการเคลื่อนไหวทางการเมืองเพื่อปฏิเสธหรือต่อต้านกฎหมาย คำสั่ง หรือการะกระทำใดๆ ของรัฐบาลโดยสงบหรือในแนวทางของอารยชน

ที่มา:
คำนี้มีความหมายเดียวกับคำว่าการขัดขืนอย่างสงบ และเริ่มเป็นที่รู้จักแพร่หลายในราวปี ๒๕๔๙ จากการชุมนุมเพื่อขับไล่ พ.ต.ท.ทักษิณ ชินวัตร นายกรัฐมนตรีในขณะนั้น แม้ว่าการเคลื่อนไหวทางการเมืองหลายครั้งประกาศว่าดำเนินไปในแนวทางนี้ แต่กลับปรากฏการกระทำบางอย่างที่ขัดแย้งกับคำว่าอารยะโดยสิ้นเชิง

(อังกฤษ: civil disobedience)

อากง

ความหมาย: 
ชายสูงอายุผู้ต้องสูญเสียอิสรภาพถึง ๒๐ ปี เนื่องจากไม่อาจพิสูจน์ให้เชื่อได้ว่าตนไม่ได้ส่งข้อความที่ถูกพิจารณาว่าหมิ่นพระบรมเดชานุภาพจำนวนรวม ๔ ข้อความ ไปยังโทรศัพท์มือถือของเลขานุการส่วนตัวของอดีตนายกรัฐมนตรี

ที่มา: นามสมมติของนายอำพล จำเลยที่ถูกตัดสินเมื่อวันที่ ๒๓ พฤศจิกายน ๒๕๕๔ ว่ากระทำผิดจริงตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๑๑๒ และพระราชบัญญัติการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ มาตรา ๑๔ อนุ ๒ และ ๓ นามสมมตินี้มีที่มาจากชื่อที่หลานๆ และคนในครอบครัวเรียกนายอำพลอยู่เป็นประจำ
ชะตากรรมของนายอำพลในครั้งนี้ช่วยตอกย้ำจุดอ่อนของประมวลกฎหมายอาญามาตรา ๑๑๒ และพระราชบัญญัติการกระทำความผิดเกี่ยวกับคอมพิวเตอร์ และก่อให้เกิดการอภิปรายในวงกว้างทั้งในประเทศและต่างประเทศ

อุตรโครียานุวัตร

ความหมาย:
กระบวนการเปลี่ยนแปลงให้มีสภาพคล้ายกับประเทศเกาหลีเหนือ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในด้านการเมือง สังคม และวัฒนธรรม ทั้งนี้ ประเทศไทยตกอยู่ในกระบวนการนี้มายาวนาน และแม้จะเดินไปบนเส้นทางสู่ประชาธิปไตยเต็มใบแต่ก็ไม่รู้ว่าเมื่อใดจะไปถึง

ที่มา:
บัญญัติขึ้นครั้งแรกโดย ศ.ดร.ธเนศวร์ เจริญเมือง เมื่อวันที่ ๒๑ ธันวาคม ๒๕๕๔ ในการเสวนา “๖ ทศวรรษ กับการเปลี่ยนแปลงในสังคมท้องถิ่นล้านนา”

(อังกฤษ: Northkoreanization)

อากงโกโฟเบีย ๑๑๒

ความหมาย:
โรคติดต่อที่พบในเขตร้อน ค้นพบครั้งแรกในสยามเมื่อ ๘๐ ปีมาแล้ว แต่เชื้อกลายพันธุ์และกลับมาระบาดหนักช่วงหลังน้ำท่วมใหญ่ปี ๒๕๕๔ โดยแพร่กระจายในเขต กทม. และชานเมือง ผู้ป่วยและกลุ่มเสี่ยงส่วนใหญ่เป็นคนชั้นกลาง เชื้อสายไทยจีนอายุ ๕๐-๖๐ ปีขึ้นไป ติดต่อผ่านผู้ใกล้ชิด โทรศัพท์มือถือ สื่อสิ่งพิมพ์ วิทยุ ทีวี และเครือข่ายสังคมออนไลน์ ผู้ติดเชื้อจะมีอาการครั่นเนื้อครั่นตัว หงุดหงิด อารมณ์แปรปรวน วิงเวียนศีรษะ ควบคุมตนเองไม่ได้ มักใช้โทรศัพท์มือถือส่งข้อความผิดๆ ถูกๆ ยังไม่มีการค้นพบยาป้องกันหรือรักษาโรคนี้แต่อย่างใด ต้องนำผู้ป่วยมากักขังอย่างน้อย ๒๐ ปี เพื่อสกัดกั้นการฟักตัวและการแพร่ระบาดของเชื้อ

ที่มา:
บัญญัติขึ้นโดย ดร.ชาญวิทย์ เกษตรศิริ เมื่อวันที่ ๖ ธันวาคม ๒๕๕๔

(อังกฤษ: Akongo-phobia 112)

อเจ้า

ความหมาย:
บุคคลที่ไม่ได้เป็นหรืออยู่ขั้วตรงข้ามกับเจ้าแต่มีความต้องการเจ้าอย่างยิ่งยวดในการดำรงชีพและดำเนินชีวิตตามปกติ เหตุเพราะได้นิยามตัวตนโดยยึดโยงไว้กับระบอบเจ้าอย่างเหนียวแน่น หากระบอบดังกล่าวได้รับการกระทบกระเทือนจะรู้สึกหวั่นไหวราวกับสูญเสียอัตลักษณ์ความเป็นคนไทยและความเป็นคนของตนไป บุคคลเหล่านี้จึงมักมีพฤติกรรมหรือแสดงความคิดเห็นในลักษณะที่เป็นเจ้ายิ่งกว่าเจ้าเสียเอง

ที่มา:
มาจากบทความชื่อ “อาถรรพ์แห่งศัพท์” ของมุกหอม วงษ์เทศ เผยแพร่ครั้งแรกบนเว็บไซต์ www.prachatai.com เมื่อวันที่ ๒๖ มกราคม ๒๕๕๕

อธิเกรียน

ความหมาย:
อธิการบดีของมหาวิทยาลัยที่เคยมีเสรีภาพทุกตารางนิ้ว ซึ่งนิยมใช้เครือข่ายสังคมออนไลน์ในการแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับประเด็นต่างๆ ทางการเมือง แต่เมื่อแสดงความคิดเห็นคราใดก็มักจะได้รับคำวิพากษ์วิจารณ์ คำครหา คำติฉินนินทา และเสียงก่นด่าครานั้น โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องเหตุผลรองรับข้อคิดเห็นทั้งหลายและพฤติกรรมในการตอบโต้คู่สนทนา อุปมาเหมือนเด็กเกรียนที่มักแสดงใสซื่อตามเว็บบอร์ดทั่วไป

ที่มา:
มาจากพฤติกรรมของบุคคลดังกล่าวซึ่งมักปรากฏให้เห็นเป็นประจำ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับการรณรงค์ทางวิชาการของคณะนิติราษฎร์ นับตั้งแต่ปลายปี ๒๕๕๔ ถึงต้นปี ๒๕๕๕

เอเอสทีวีผู้จัดการภิวัฒน์

ความหมาย:
กระบวนการเปลี่ยนแปลงให้มีคุณสมบัติและพฤติกรรมเหมือนสื่อมวลชนเครือหนึ่ง โดยเฉพาะอย่างยิ่งในเรื่องนโยบาย ยุทธศาสตร์ อุดมการณ์ จริยธรรม บรรทัดฐาน หรือค่านิยมทางการเมืองที่มีลักษณะถอยหลังเข้าคลอง และมุ่งทำลายคู่แข่งด้วยวิธีอันไม่น่าพิสมัยนานัปการ เช่น ใส่ร้ายป้ายสี ชกใต้เข็มขัด ยกเมฆ หรือเต้าข่าว เป็นต้น ซึ่งนอกจากจะไม่ช่วยให้เอาชนะได้แล้วยังจะส่งผลให้พ่ายแพ้ตลอดกาลด้วย

ที่มา:
มาจากบทความขนาดสั้นเรื่อง “แนวโน้มถดถอยแบบ ASTV/Managerization ของพรรคประชาธิปัตย์” ในเฟสบุ๊คส่วนตัวของ รศ.ดร.เกษียร เตชะพีระ ซึ่งเผยแพร่ครั้งแรกในวันที่ ๒๑ กุมภาพันธ์ ๒๕๕๕

(อังกฤษ: ASTV/Managerization)

อัลตร้ารอยัลลิสต์

ความหมาย:
บุคคลที่มีความจงรักภักดีและความเชื่อมั่นศรัทธาในลัทธิกษัตริย์นิยม-ทั้งในฐานะตัวบุคคลหรือสถาบัน-อย่างสูงล้นมากเสียจนไม่คำนึงถึงเหตุผล และหลงคิดไปว่าผู้ที่มีความจงรักภักดีต่ำกว่ามาตรฐานของตนนั้นเป็นศัตรูคู่แค้นที่จำเป็นจะต้องกำจัดให้สิ้นซากด้วยวิธีการต่างๆ ไม่ว่าวิธีการนั้นจะชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ก็ตาม พฤติกรรมโดดเด่นของบุคคลเช่นนี้ก็คือมักดึงสถาบันเข้ามาสู่ความขัดแย้งน้อยใหญ่อยู่เสมอ และมักอวดอ้างความจงรักภักดีของตนมาใช้เป็นเครื่องมือในการระราน คุกคาม ข่มขู่ อาฆาตมาดร้าย ทำร้าย หรือทำลายผู้อื่นโดยมิได้ยั้งคิดว่าการกระทำเช่นนั้นจะส่งผลเสียต่อสถาบันอย่างไร

คำที่มีความหมายเดียวกัน: อุลตร้ารอยัลลิสต์, พวกคลั่งเจ้า

ที่มา:
พบว่าเริ่มใช้ในการวิพากษ์วิจารณ์และอธิบายปรากฏการณ์ทางการเมืองนับตั้งแต่ปี พ.ศ. ๒๕๕๑

อภิสิทธัตถะ

ความหมาย:
บุรุษผู้ถึงพร้อมด้วยชาติวุฒิ คุณวุฒิ วัยวุฒิ คุณธรรม จริยธรรม และความดีงามทั้งปวง ซึ่งจะสามารถสร้างความปรองดองและปฏิรูปประเทศให้เกิดศานติสุขได้สำเร็จดั่งความมุ่งหมาย แม้ว่าบุรุษผู้นั้นจะดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีในขณะที่มีการสังหารหมู่เพื่อนมนุษย์กลางท้องถนนก็ตาม

ที่มา:
มาจากการบรรยายในหัวข้อ “อนาคตประเทศไทยบนพื้นฐานความปรองดอง” โดยนายไพบูลย์ วัฒนศิริธรรม คณะกรรมการปฏิรูป (คปร.) ในการสัมมนากรรมการบริหารและสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรของพรรคประชาธิปัตย์เมื่อวันที่ ๓๑ กรกฎาคม ๒๕๕๓

เสียบประจาน

ความหมาย:นำพฤติกรรมและข้อมูลส่วนตัวของผู้ที่มีความเห็นทางการเมืองแตกต่างจากตนมาเปิดเผยในที่สาธารณะ เพื่อให้ผู้ที่มีความเห็นสอดคล้องกับตนได้ร่วมประณาม ด่าว่า หรือสาปแช่ง โดยมีวัตถุประสงค์หลักเพื่อลดทอนความน่าเชื่อถือ ทำลายชื่อเสียง สร้างความอับอาย หรือทำให้หวาดกลัว

การกระทำเช่นนี้สามารถพบเห็นได้ทั้งในโลกแห่งความเป็นจริงและโลกเสมือนจริง ตัวอย่างของผู้ตกเป็นเหยื่อ ได้แก่ นักร้องชายผู้เข้าประกวดร้องเพลงในบ้านหลังหนึ่ง เป็นต้น

สารขัณฑ์

ความหมาย:
ประเทศสมมติในอุษาคเนย์ที่ประสบวิกฤติการณ์ทางการเมืองภายในประเทศ อันเนื่องมาจากอิทธิพลทางการเมืองระดับโลกในยุคสงครามเย็น

ที่มา:
ปรากฏครั้งแรกในชื่อ Sarkhan ในนิยายการเมืองเรื่อง The Ugly American (๒๕๐๑) ของยูจีน เบอร์ดิค และวิลเลียม เลเดอเรอร์ จากนั้นจึงถูกใช้นำมาใช้ในเชิงอุปมาเพื่อวิพากษ์วิจารณ์การเมืองไทยมาโดยตลอด ในการเมืองร่วมสมัยประเทศสารขัณฑ์อาจใช้ในความหมายเดียวกันหรือใกล้เคียงกับตอแหลแลนด์

สลิ่มปริ่มน้ำ

ความหมาย: 

สลิ่มที่อยู่ในภาวะตื่นตระหนกจนเกินเหตุอันเนื่องมาจากปัญหาอุทกภัย และยกระดับความหวาดหวั่นให้มากขึ้นในหมู่พวกเดียวกันเอง จนกระทั่งเผลอคิดไปว่าตนจะไม่สามารถเอาชีวิตรอดจากวิกฤตการณ์ครั้งนี้ได้

และโดยมากมักผ่อนคลายความรู้สึกเช่นว่าด้วยการนำข้อเท็จจริงหรือกุเรื่องขึ้นมาวิพากษ์วิจารณ์รัฐบาลอย่างเมามัน หรือแบ่งปันข่าวสารในทำนองเดียวกันอย่างสนุกมือผ่านเครือข่ายสังคมทั้งหลาย

ที่มา:

ปรากฏครั้งแรกในรายการ Wake Up Thailand ทาง Voice TV เมื่อวันที่ ๒๖ ตุลาคม ๒๕๕๔

สันติวิธี

ความหมาย:
กระบวนการหรือแนวทางในการเรียกร้องทางการเมืองหรือแก้ไขปัญหาความขัดแย้งโดยไม่ใช้ความรุนแรง แต่อาศัยวิธีการอื่นแทน อาทิ การชุมนุมโดยสงบ การปราศรัย การเดินขบวน การลงชื่อ การคว่ำบาตร การนัดหยุดงาน การไม่จ่ายภาษี การดื้อแพ่ง การแสดงละคร หรือการแสดงศิลปะ เป็นต้น

(อังกฤษ: nonviolence, nonviolent action)

สลิ่มเสื้อแดง

ความหมาย:
คนเสื้อแดงที่มีคุณลักษณะหรือพฤติกรรมคล้ายสลิ่ม โดยเฉพาะอย่างยิ่งในการแสดงความคิดเห็นที่ไม่มีตรรกะหรือเหตุผลรับรองที่หนักแน่นเพียงพอ การไม่มีความเสมอต้นเสมอปลายในการเรียกร้องของตน และการเลือกปฏิบัติเฉพาะเรื่องใดเรื่องหนึ่งเท่านั้น

ที่มา:
ใช้ครั้งแรกโดย ดร.สมศักดิ์ เจียมธีรสกุล ในการวิพากษ์วิจารณ์การเคลื่อนไหวในการเรียกร้องความยุติธรรมของคนเสื้อแดงในช่วงเดือนพฤศจิกายน ๒๕๕๔ แต่มิได้เอ่ยถึงกรณีที่อากงถูกพิพากษาจำคุก ๒๐ ปีแม้แต่น้อย

สังคมลัทธิ

ความหมาย:
สังคมที่สมาชิกส่วนใหญ่ถูกควบคุมความคิดและพฤติกรรมให้เชื่องหรือเซื่องซึมต่อการใช้อำนาจเผด็จการและการลิดรอนสิทธิเสรีภาพ ผ่านการเสริมสร้างและเชิดชูสถานะและภาพลักษณ์ของผู้นำให้สูงส่งเหนือมนุษย์ ซึ่งสมาชิกเหล่านั้นนอกจากจะไม่ฉุกคิด ไม่ตั้งคำถาม และไม่แสวงหาความจริงแล้ว ยังพึงพอใจ ยินดีปรีดา และซาบซึ้งกับการครอบงำดังกล่าวอีกด้วย

ที่มา:
มาจากบทความชื่อ “แสงไฟที่เราต้องรักษาไว้ด้วยกัน: ความสำคัญของเสรีภาพทางความคิดเห็นและการแสดงออกในสังคมไทย และเหตุใดเราจึงมิอาจนิ่งเฉยอยู่กับที่เมื่อเสรีภาพดังกล่าวสั่นคลอน” ของปราบดา หยุ่น ซึ่งเผยแพร่ครั้งแรกใน prachatai.com เมื่อวันที่ ๒๗ ธันวาคม ๒๕๕๔

(อังกฤษ: cult)

สื่อเสี้ยม

ความหมาย:หนังสือพิมพ์ วิทยุ โทรทัศน์ เว็บไซต์ นักหนังสือพิมพ์ นักจัดรายการวิทยุ นักจัดรายการโทรทัศน์ นักเขียนบล็อก นักข่าว ผู้ประกาศข่าว หรือสื่อมวลชนอื่นใด ที่มักนำเสนอข่าวหรือแสดงความคิดเห็นเกี่ยวกับปรากฏการณ์ทางสังคมในลักษณะยุยง ปลุกปั่น หรือส่งเสริมการทะเลาะวิวาท ความขัดแย้ง ความเกลียดชัง ความเคียดแค้น หรือความแตกแยกในสังคมให้เกิดขึ้นหรือทวีความรุนแรงมากขึ้น อันจะส่งผลดีต่อยอดขายหนังสือพิมพ์หรือยอดผู้รับฟังรับชมรายการของตนเอง

ที่มา:
ในการเมืองไทยร่วมสมัย สื่อมวลชนทุกคนและทุกสำนักสามารถกลายเป็นสื่อเสี้ยมในสายตาของฝ่ายใดฝ่ายหนึ่งระหว่างเสรีนิยม-ประชาธิปไตย กับอนุรักษ์นิยม-เผด็จการ หรือของทั้งสองฝ่ายในเวลาเดียวกันก็ได้

เสียงข้างน้อยที่มีความชอบธรรม

ความหมาย:
คนกลุ่มน้อยในสังคมหรือฝ่ายที่มีคะแนนเสียงข้างน้อยในสภาที่เชื่ออย่างยิ่งว่าพวกตนมีระดับสติปัญญา ฐานะทางเศรษฐกิจ สถานะทางสังคม มาตรฐานคุณธรรม จริยธรรม ความเชื่อ หรือค่านิยม หรือมีพลังอำนาจวิเศษนอกระบบบางอย่างคอยให้การสนับสนุนอย่างแข็งขัน จนเป็นเหตุให้หลงคิดว่าพวกตนมีความชอบธรรมในการแสดงความคิดเห็นหรือดำเนินกิจกรรมทางการเมืองมากกว่าฝ่ายเสียงข้างมาก

ที่มา:
นี่คือวาทกรรมที่สามารถใช้อธิบายปรากฏการณ์ทางสังคมการเมืองหลังการรัฐประหาร ๑๙ กันยายน ๒๕๔๙ ปรากฏในรายการ Wake Up Thailand เมื่อวันที่ ๒๖ มีนาคม ๒๕๕๕ โดย มล.ณัฏฐกรณ์ เทวกุล

(อังกฤษ: righteous minority)